ANKARA (İGFA) – Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri M. Rifat Hisarcıklıoğlu, iki ülke ortasında ekonomik ve ticari alakalarda aralar alındığını, bunu daha yüksek düzeylere çıkarma dileğinde olduklarını söyledi.
Kırgızistan’ın son yıllarda büyük atılım ve ıslahat sürecine girdiğine işaret eden Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu: “Kırgızistan’da çeşitli bölümlerde 500’e yakın Türkiye sermayeli firma faaliyet gösteriyor. Bu firmalarımız, binlerce Kırgız kardeşimize istihdam sağlıyor. Türk müteahhitleri Kırgızistan’da bugüne kadar yatırım bedeli 1 milyar dolar civarında 93 proje gerçekleştirdi. Bu projelerle firmalarımız, Kırgızistan’ın bağımsızlığından itibaren hayata geçirdiği kalkınma atılımına takviye verdi. Firmalarımızın Kırgızistan’da 1 milyar doları aşan yatırımlarından gurur duyuyoruz. İnşallah bu yeni periyotta çok daha başarılı projelere imza atacağımıza inanıyorum.”
Hisarcıklıoğlu, iki ülke ortasındaki 5 milyar dolarlık ticaret amacının gerçekçi olduğunu ve bunun başarılacağına inandığını belirtti.
Kırgızistan’ın dost ve kardeş bir ülke olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Kırgızistan’a yapacağınız yatırımlarda ölçek yalnızca Kırgızistan pazarı değildir. Kırgızistan’a yapılan yatırımlar, Avrasya Gümrük Birliği sebebiyle çok daha geniş bir coğrafyaya ulaşmak demektir. Bu da 180 milyonluk bir pazar demektir. Ayrıyeten Kırgızistan Çin’e komşudur. Çin pazarı da göz arkası edilmemelidir. Orta ve uzun vadeli vizyonumuz da mutlak surette Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde kendi gümrük birliğimizin kurulması olmalıdır. Kırgızistan, Bağımsız Devletler Teşkilatı coğrafyasında Dünya Ticaret Örgütüne üye olan birinci ülkedir. Son 30 yılda tekrar şekillenen Avrasya siyasi haritası, bizlerin işbirliği içinde hareket etmesini zarurî kılmaktadır.”
Başkan Hisarcıklıoğlu, Kırgızistan gümrüklerinin modernizasyonu için tecrübelerini aktarmaya hazır olduklarını lisana getirerek, “TOBB olarak, Türkiye’nin kara gümrük kapılarını modernize ederek ihracatçılarımıza değerli maliyet avantajı sağladık. Birebir şeyi burada da yapmaya hazırız. Lojistik alanında da önemli işbirliği fırsatları vardır. İkili ticaretin artması için taşıma maliyetleri azaltılmalı. Kara yoluna alternatif ulaştırma imkanları geliştirilmeli.” tabirlerini kullandı.
İpek Yolu’nun canlandırılmasının tekrar kıymet kazandığına işaret eden Hisarcıklıoğlu, “Orta Jenerasyon, bizim için öncelikli tercihtir. Böylece Hazar, Karadeniz ve Akdeniz birbirine bağlanacak, bölgemiz global iktisada daha güçlü biçimde entegre olacaktır. Öbür bir işbirliği alanı da Kırgızistan’da bulunan varlıklı su kaynaklarından elektrik üretilmesidir. Gerekli yatırım şartları tesis edildikten sonra Kırgızistan’ın hidroelektrik potansiyelinin iktisada kazandırılması için ortak projeler geliştirebiliriz. Biz her fırsatta iş dünyası olarak üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu tabir ediyoruz.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da yaptığı konuşmada, 6 Şubat sarsıntılarında yardıma koşan Kırgızistan’a, Kırgız halkına ve iş beşerlerine teşekkür etti, bu dayanışmanın Türk milletinin hafızasında ebediyen yerini koruyacağını söyledi.
Kırgızistan’ın 2023 yılında ulusal gelirinin 12 milyar doları aştığını, son üç yılda ortalama yüzde 7 büyüdüğünü anlatan Yılmaz, Kırgızistan’ın 2018-2040 için belirlediği Ulusal Kalkınma Stratejisi’nin gerçekleşmesinde Türkiye’nin elinden gelen tüm dayanağı sağlayacağını vurguladı.
“Türkiye olarak her platformda Kırgızistan’a, dost ve kardeş ülkeye her türlü takviyesi vermeye devam edeceğiz.” diyen Yılmaz, iki ülke ortasındaki ticaret hacminin 2022 yılında bir milyar doları aştığını, 2023 yılında yüzde 42 artışla 1,6 milyar dolar düzeyine yükseldiğini, bu yıl 2 milyar dolar maksadına erişilebileceğini ve orta vadede 5 milyar doların hedeflendiğini lisana getirdi.
Yılmaz, Türkiye’de yenilenebilir güç, tarım teknolojileri, savunma endüstrisi ve turizm alanları başta olmak üzere Kırgız iş insanları için pek çok fırsat alanının bulunduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti: “Karşılıklı yatırımları arttırmamız, ticaretimizin gelişmesi manasında da büyük katkı sunacaktır. Kardeş Kırgızistan’da ulaştırma altyapısına önemli yatırımlar yapılması gerekiyor. Telekomünikasyon birebir formda, hidroelektrik, mikro karbon sanayi, mineraller, metal ve değerli taş madenciliği, dokuma, besin sürece, tarım eserleri, ambalaj sanayi ve turizm üzere çok geniş bir yelpazede yatırım fırsatları bulunmaktadır. Siz değerli Türk ve Kırgız iş insanlarımızın gözü pek adımlar atarak bu alanlarda daha fazla işbirliği yapmanızı, iştirakler geliştirmemizi tavsiye ve temenni ediyoruz”.
Konuşmaların akabinde Türkiye ile Kırgızistan iş dünyası ortasında çeşitli alanlardaki işbirliğine ait 9 mutabakat zaptı imzalandı.