Geçtiğimiz yıl İstanbul’da başlayan ve yüzlerce sanatçıyı buluşturan Beyoğlu Kültür Yolu Şenliği bu yıl beş kenti dolaşacak. Bahar ayında ise İzmir ve Adana’ya kadar uzanacak. 2022 kültür sanat döneminde kültür yolu aktiflikleri bu yıl Çanakkale’de başladı. Sırasıyla İstanbul, Ankara ve Diyarbakır’a uzanacak.
Biz de kültür yolu aktiflikleri çerçevesinde geçtiğimiz hafta sonu Çanakkale’deydik. Doğal ve tarihi hoşluğuyla öne çıkan Çanakkale ve ilçeleri son yıllarda bilhassa büyük kentlerden kaçanların tercih ettiği bir kent. Marmara ile Ege denizinin buluştuğu bu kentte tarih ve tabiat kol kola. Troya Kültür Yolu da bu küçük lakin değerli tarihi kenti bir kere daha sanatla buluşturdu. Yaklaşık bin sanatkarın ağırlandığı şenlik çerçevesinde 7’den 77’ye her kesite yönelik etkinlikler, konserler ve atölye çalışmaları vardı.
DÖRT KOLDAN SANAT
Yaşadığı ABD’den konser için Kilitbahir’deki tarihi surlarda kurulan sahneye çıkan Fahir Atakoğlu’nun konserinin olduğu gece Gelibolu Mevlivihane’sinde ise sema gösterisi vardı. Fahir Atakoğlu, Çanakkale Savaşları’ndan ilhamla yazdığı Ses ve Nefes kesimini tekrar düzenleyerek bir senfoni yapıta dönüştürmek istediğini lisana getirdi.
Çanakkale Troya Kültür Yolu Festivali’nde bilhassa yerli ve yabancı sanatkarların yapıtları kentin farklı adreslerindeki yerlere dağılmış durumda. Şenlikte kent dışından ve yurt dışından pek çok yerli ve yabancı sanatkarın yanında lokal sanatkarların yapıtları de öne çıkıyor. Ayrıyeten şenlik çerçevesinde etkinlikler yalnızca kentin merkezinde değil ilçe ve köylerine kadar uzanmış. Hatta Troya hafriyat alanı ve milletlerarası mükafatların sahibi Troya Müzesi de şenlik kapsamında pek çok standa ve konsere mesken sahipliği yapıyor. Çanakkale’de ağırlanan sanatkarlar ortasında bayanlar ise öne çıkıyor. 16 Eylül 26 Eylül ortasındaki şenlik çerçevesinde kapılarını açan pek çok sanat merkezi ise şenlikten sonra da sanatçı ağırlamaya devam edecek. Şenlik çerçevesinde açılan stantları gezerek yaptığım Çanakkale çeşidinde, beni en çok etkileyen işleri not aldım:
İPEK BÖCEĞİ ESERLERİ
İlk durağım Şenlik çerçevesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek sanat alanına çevrilen kentin merkezindeki Çanakkale Hoş Sanatlar Galerisi Bayan ve Demokrasi Derneği (KADEM) Vilayet Temsilciliği tarafından hazırlanan İpek Böceği Kozası İpeksi Ellerde Standı. Bu standın öyküsü bölgedeki bayanların el emeğine uzanıyor. Derneğin Vilayet temsilcisi akademisyen Hasret Atıcı, bölgede unutulmaya yüz tutmuş ipek böcekçiliğini yöredeki bayanlarla birlikte yine canlandırmak için evvel atölye kurduklarını anlattı. Daha sonra da ürettikleri ipek böceklerinin kozalarından yola çıkarak stanttaki yapıtları üretmişler.
İkinci adresim kentin merkezindeki Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi oluyor. Bu yer üç farklı standa konut sahipliği yapıyor. Birinci stant Çanakkale Savaşları devrini birinci defa yayınlanan dokümanlar, günlükler ve fotoğraf eşliğinde anlatıyor. Binanın alt katında ise minyatür ve sınır yapıtlarından Çanakkale’yi anlatan iki başka stant bulunuyor. Çanakkale Şehitlerine ve Anafartalar Zaferi isimli bu iki sergiden birincisi çizgi yapıtlarından oluşuyor. Çizgi yapıtları İsmail Öztürk’e ilişkin.
Diğer stant ise minyatürlerden oluşuyor ve her iki stantta Çanakkale Savaşları’na odaklanmış işlerle öne çıkıyor. Minyatürler 18 Mart Üniversitesi Klâsik Türk Sanatları Kısmı sanatkarlarına ilişkin. Anadolu Hamidiye Tabyası ise yerli ve yabancı sanatkarları ağırlıyor. Kürötörlüğünü Hülya Yazıcı’nın yaptığı Çanak-Kale isimli stant iki genç sanatkarın yapıtına mesken sahipliği yapıyor. Genç sanatkarlardan Şeyma Balcı’nın seramikten yaptığı eserler şenliğin en dikkat çeken yapıtları ortasında. Bir diğer iş ise tekrar tıpkı tarabyada yer alan Balkan bölgesinden yapıtlarıyla şenliğe katılan sanatkarlara ilişkin. Bizim Öykümüz isimli ortak stantta hayli etkileyici işler var. Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz şenliği düzenlerken gayelerinin mahallî sanatkarlarla dünya sanatkarlarını buluşturmak olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Festivalde emelimiz kültürel alanda mahallî bir atılım yapmaktı. Bölgede kültürle değişim ve dönüşümü öne çıkarmak istedik. Mesela Çanakkale’de şenlik çerçevesinde 4-5 yeri sanat merkezine çevirdik ve buradaki yerler bizden sonra da sanat merkezi olarak hizmet vermeye devam edecek. Kentte kültür sanat üzerinden insanların kaynaşmasını istiyoruz. Kültürün bir buluşturma yeri olduğunu bu şenlikte de gördük. Birbirinden farklı görüşteki beşerler birebir şarkıyı daima birlikte söyleyip bir ortaya gelmesini önemsiyoruz. Birebir vakitte sanatı farklı yerlere taşıdık. Bilhassa caminin içine, kilisenin içine sanat yapıtlarını ve aktiflikleri taşıdık. Yani halk beklemedikleri yerde sanatla tanışsın buluşsun istedik. Sırada Ankara var. Sonra Beyoğlu ve akabinde Konya Mistik Müzik Şenliği başlayacak. En son da Diyarbakır’dayız. Önümüzdeki bahar ise İzmir ve Adana’yı ekliyoruz.”