ÖNCEKİ gün İzmir’de meydana gelen trafik kazasında makas atarak ilerleyen hafif ticari araç şoförü, beş kişinin hayatını kaybetmesine 20’den fazla kişinin de yaralanmasına neden oldu. Türkiye, kazanın imajlarını bir öbür şoförün araç içi kamerasından seyretti. Toplumsal medyada süratle yayılan imgelerden sonra, “Trafik magandalarına karşı araç içi kameralar mecburî olsun” davetleri yapıldı. Son periyottaki kazaların akabinde fiyatları ortalama 1000 TL olan ve ‘dash cam’ olarak bilinen kameralara ilgi arttı. Şoförler için ise araç içi kameralarla ilgili rastgele bir yasal düzenleme olup olmadığı ve bu manzaraların mahkemelerde kanıt olarak kullanımı merak konusu oldu.
ENGEL YOK ANCAK DUYURMAK ŞART
Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Avukat Sefa Karcıoğlu, “Araç içi kameraların kullanımıyla ilgili ülkemizde yasal bir düzenleme yok. Münasebetiyle kullanımıyla ilgili bir mani de bulunmuyor. Yargıtay birçok davada bu imajları kanıt olarak kabul ediyor. Fakat, bu kameraları özel hayata müdahale yahut diğer bir aracı takip etme maksadıyla kullanmak yasal değil. Araç içi kameraların kayıtları konut yahut işyerlerinde kullanılan kameralar üzere görülüyor. Bu nedenle KVKK’nın (6698 sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanunu) 10. unsuru gereği kayıt yapılan araca, tıpkı konut ve işyerlerinde olduğu üzere bilgilendirici metin konulması koşul. Aksi halde şoförler 29 bin 852 TL ila 597 bin 191 TL ortasında değişen cezalarla karşı karşıya kalabilirler” dedi.
KAZALARDA KULLANILABİLİR
Avukat Şerif Yılmaz ise değerlendirmesinde, “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kararlarına dikkat edilmeli. Yani aracınızdaki kamera ile öbür araçların içeresini kaydedemez ve bunu kanıt olarak kullanamazsınız. Bu özel hayatın, ferdî hakların ve şahsî bilgilerin ihlali manasına gelir. Bunun dışında yaşanacak bahtsız bir trafik kazasında araç içi kamera manzara kayıtlarının kullanılması ferdî data mevzuatı nazara alınarak mümkündür” tabirlerini kullandı.
İzmir’deki kaza anı gerideki şoförün araç içi kamerasına bu formda yansımıştı.
‘ARAYIP FİYAT SORUYORLAR’
KURBAN Bayramı boyunca yaşanan kazaların araç içi kameralara yansıması bu eserlere olan ilgiyi de arttırmış gözüküyor. Antalya’daki bir teknoloji mağazasının müdürü Ayhan Kireçli, “Yaşanan kazalar sahiden çok makûs. Son birkaç günde büyük ihtimalle kazaların da tesiriyle araç içi kameralar için bizleri arayarak ‘Bayramdan sonra kesinlikle alacağım’ diyen müşterilerimizin sayısı arttı. Fiyatları merak ediliyor ve soruluyor. Şu anda bu kameralar ortalama 1000 TL’ye satılıyor. Kalitesine nazaran 750 TL’den 5000 TL’ye kadar değişen kameralar mevcut” dedi. İnternetten araç aksesuvarlarının satışını yapan bir şirketin yetkilisi Banu Sertöz de, “Son birkaç yılda araç içi kameralar çok satılıyor. Şoförler trafik kurallarına uymayan öbür şoförlere karşı bu formda tedbir alıyor” bilgisini verdi.
NASIL KULLANILIR
– ABD, Rusya ve Avrupa ülkelerinde uzun yıllardır yaygın olarak kullanılan ‘dash cam’ yani araç içi kamera, Türkiye’de ortalama 1000 TL fiyatla teknoloji mağazalarından yahut internet sitesi üzerinden satın alınabiliyor.
– Aracın ön camına yahut dikiz aynasının gerisine yapıştırılabilen bu kameraların sabit bir halde durması ve sürüş güvenliğini mutlaka etkilememesi gerekiyor.
– İçerisinde küçük bir hafıza kartı bulunan bu kameralar, kayıt tuşuna basıldığı andan itibaren sesli ve yüksek kalitede imajlı kayıt alabiliyor. Araç içerisinden de çarçabuk şarj edilebiliyor.
– Kameranın kurulmasının akabinde Kişisel Verilerin Korunması Kanunu gereği araçta kayıt yapıldığına dair bir ibare yer alması gerekiyor.
– Uzmanlar, “Kayıtlar herkesle paylaşılmamalı” diyor. Şahısların yüzünün muhakkak olduğu, plakaların seçilebildiği imajların paylaşılması şahsî dataların korunması ve özel hayatın saklılığına karşıt bulunuyor.
– Hukukçular imgelerin sırf türel tabanda ve gerekli görüldüğünde yetkili şahıslarla paylaşılması gerektiğini söylüyor.